Psychosomatiek

definitie

In de Psychosomatiek het is een speciaal veld van psychiatrie.
Bij psychosomatiek gaat het er vooral om aandacht te besteden aan de lichamelijke (somatische) ziekten en de psychische problemen (psyche) van de patiënt en te kijken of deze met elkaar verband houden. Psychosomatiek combineert daarmee de mentale gezondheid van de patiënt met de lichamelijke reacties.
Een patiënt kan bijvoorbeeld plotseling hevige buikpijn krijgen als gevolg van een stressvolle gebeurtenis. Deze pijn treedt op hoewel de patiënt geen organische ziekte of infectie heeft. Toch is de pijn echt. In dit geval werden ze getriggerd door de psychologisch stressvolle gebeurtenis.

Wat is psychosomatiek?

Psychosomatiek is een speciaal vakgebied van de psychiatrie. Om te begrijpen wat psychosomatiek is, helpt het om de term in het Duits te vertalen. De psyche staat voor de ziel, soma betekent lichaam. Psychosomatiek is een specialiteit die zich bezighoudt met het fysieke en mentale welzijn van de patiënt en probeert beide in harmonie te behandelen. De belangrijkste zorg hierbij is dat de lichamelijke problemen van de patiënt worden behandeld, ook als er geen organische oorzaak kan worden gevonden.

Wat psychosomatiek is en met welke ziekten het te maken heeft, kan het beste worden besproken aan de hand van enkele voorbeelden. De psychosomatische geneeskunde behandelt bijvoorbeeld patiënten die aan een verslavende ziekte lijden. De verslaving kan leiden tot lichamelijke ziekten, zoals een snelle hartslag (tachycardie), overmatig zweten of leveraandoeningen. De verslaving zelf is echter terug te voeren op een psychologisch of emotioneel probleem, bijvoorbeeld depressie.

Bij psychosomatische behandeling zal de arts de patiënt in eerste instantie helpen bij het behandelen van het drugsprobleem en de onderliggende psychische aandoening (zoals depressie). Behandeling van de psychische aandoening leidt vaak tot verbetering van de lichamelijke klachten. Zo werd de lichamelijke ziekte (bijvoorbeeld tachycardie) ook behandeld door de patiënt psychologisch te stabiliseren.Met behulp van dit voorbeeld kun je duidelijk begrijpen wat psychosomatiek is en dat deze specialiteit de hele persoon in beeld heeft om hem holistisch te behandelen. Naast verslavingen zijn er nog andere ziekten die in psychosomatiek worden behandeld. Deze omvatten eetstoornissen zoals anorexia, psychische stoornissen die leiden tot lichamelijke symptomen (bijv. Paniekaanvallen), posttraumatische stressstoornissen en nog veel meer.

Doe de test hier: Lijd ik aan een depressie?

Wie behandelt psychosomatische klachten

Psychosomatische klachten worden behandeld door Specialisten in psychiatrie, van zogenaamde Psychiaters. Maar psychologen kunnen dat ook Huisartsen een psychosomatische ziekte behandelen.

Patiënten wenden zich vaak tot hun huisarts, vooral aan het begin van de diagnose. Dit kan de patiënt vaak tot op zekere hoogte helpen. In ernstigere gevallen is het echter absoluut noodzakelijk dat een patiënt met psychosomatische klachten wordt behandeld door een psychiater of een psycholoog.

De behandeling kan ambulant of intramuraal zijn. Dit betekent dat de patiënt ofwel herhaaldelijk naar de praktijk van de psycholoog of psychiater (poliklinisch) komt of dat hij wordt behandeld op een speciale psychosomatische afdeling in het ziekenhuis.

In sommige gevallen zogenaamde Revalidatiecentra (Afgekort REHA), waar de patiënt enkele weken verblijft. In dergelijke centra worden verschillende groepstherapieën en individuele behandelingen met een psycholoog of psychiater aangeboden. Dit behandelconcept kan vooral nuttig zijn voor patiënten met eetstoornissen of verslavingen. De patiënt komt ook samen in dergelijke faciliteiten Ergotherapeuten, fysiotherapeuten en andere assistenten die ook een klein deel van de psychosomatische behandeling doen. Degenen die voornamelijk psychosomatische klachten behandelen, zijn echter psychiaters.

De psychosomatische kliniek

De psychosomatische kliniek maakt er deel van uit psychiatrische kliniek. Afhankelijk van het aanbod aan behandelingen in de kliniek is dit er één intramurale kliniek, waarin de patiënten gedurende enkele dagen tot weken of ongeveer één dag volledig gehuisvest zijn polikliniek. Hierin kunnen de patiënten tussendoor naar huis. Ofwel komt u alleen op afgesproken afspraken of elke dag naar de psychosomatische kliniek, maar overnacht u thuis (zgn. dagkliniek).

Elke psychosomatische kliniek is ietwat anders gestructureerd en gericht op verschillende patiëntengroepen. Zo zijn er speciale klinieken die zich alleen op richten eetstoornis specialiseren. Andere klinieken houden zich daarentegen uitsluitend bezig met verslaving.

Doe de test hier: Heb ik een eetstoornis?

Vaak worden psychosomatische klinieken en revalidatiecentra op gelijke voet geplaatst, hoewel het vaak moeilijk is om een ​​precies onderscheid te maken. Over het algemeen dienen acuut zieke patiënten naar een psychosomatische kliniek, terwijl een revalidatiecentrum geschikter is voor patiënten die niet langer acuut ziek zijn. Vaak is de overgang echter zo vloeiend dat er nauwelijks verschillen te maken zijn tussen beide instellingen, zeker als het gaat om verslavingen of eetstoornissen. Aan de andere kant kunnen depressie of posttraumatische stressstoornissen het beste in een psychosomatische kliniek worden behandeld, omdat de mogelijkheid om met een arts te praten vaak vaker voorkomt omdat de artsen de patiënt vaak elke ochtend bezoeken.

Psychosomatische pijn

Psychosomatische pijn is pijn die echt is voor de patiënt, maar geen organische of lichamelijke oorzaak heeft.

Meestal heeft pijn een onmisbare beschermende functie om mensen te waarschuwen dat ze bepaalde dingen niet meer moeten doen. Het aanraken van een hete kookplaat veroorzaakt bijvoorbeeld enorme pijn. Dit is maar goed ook, want anders zou je de hete kachel keer op keer aanraken en je verbranden.

Toch is er ook pijn die geen beschermende functie heeft en daarom alleen belastend is voor de patiënt. Dit omvat psychosomatische pijn. Over het algemeen hebben onderzoeken aangetoond dat patiënten anders met pijn omgaan. Als een patiënt bijzonder bang is voor pijn, zal hij de pijn vaak veel intenser en erger voelen dan een patiënt die niet bang is voor de pijn. Deze verschillende soorten pijnsensaties lijken iets te maken te hebben met de attitudes en verwachtingen van de patiënt. Omdat de pijn wordt verergerd door angst of paniek, wordt het psychosomatische pijn genoemd.

Vaak is dit acute pijn. Psychosomatische pijn kan echter chronisch zijn. Depressie kan bijvoorbeeld leiden tot chronische rugpijn.

Er is ook een ziekte die hypochondrie wordt genoemd. Dit is de overtuiging van de patiënt dat ze ziek zijn. Patiënten die aan hypochondrie lijden, gaan zeer intensief met hun ziekte om. In sommige gevallen kan dit zo ver gaan dat de patiënt zich de psychosomatische pijn inbeeldt zonder dat deze daadwerkelijk bestaat.

Meer over dit onderwerp:

• Kunt u zich pijn voorstellen?
• Aanhoudende somatoforme pijn

Psychosomatische rugpijn

Veel patiënten hebben nu last van rugpijn. Deze kunnen verschillende oorzaken hebben. De rugpijn is vaak te wijten aan het feit dat veel mensen lang moeten zitten (bijvoorbeeld op het werk) en te weinig sporten om dit te compenseren.

Er zijn echter ook gevallen waarin rugpijn psychosomatisch is. Psychosomatische rugpijn is pijn die geen herkenbare lichamelijke oorzaak heeft. Dit betekent dat noch een hernia noch de gespannen spieren verantwoordelijk zijn voor het lijden van de patiënt aan rugpijn.

De oorzaak is hier een emotioneel of psychologisch probleem dat de patiënt nog niet heeft opgelost. Geestelijke gezondheidsproblemen kunnen zich uiten door verschillende lichamelijke symptomen. Het kan onder andere leiden tot psychosomatische rugpijn. Hier lijdt de patiënt aan hevige rugpijn, vooral in stressvolle situaties, zonder dat deze pijn te wijten is aan een acute fysieke gebeurtenis.

Psychosomatische rugpijn komt vooral veel voor bij depressieve patiënten. Hierbij is het belangrijk dat de patiënt er rekening mee houdt dat de pijn ook kan komen van het feit dat de patiënt door zijn depressie niet genoeg beweegt, maar eerder gaat zitten of liggen. Dit kan leiden tot spierspanning, die dan niet psychologisch is, maar wordt veroorzaakt door een slechte lichaamshouding.

Bovendien kan de enorme angst voor rugpijn ertoe leiden dat de patiënt een verlichtende houding aanneemt, wat vervolgens leidt tot zenuwbeknelling en spierspanning. Een angststoornis kan ook leiden tot rugpijn en het is vaak moeilijk te onderscheiden waar deze pijn vandaan komt. Enerzijds kan de pijn worden veroorzaakt door alleen angst, anderzijds kan het ook worden veroorzaakt door een verkeerde verlichtende houding.

Psychosomatische rugpijn is daarom een ​​zogenaamde uitsluitingsdiagnose. Dit betekent dat de arts eerst controleert of de rugpijn niet van de tussenwervelschijf komt, van zenuwbeknelling, spierspanning of iets dergelijks. Als er geen fysieke problemen konden worden vastgesteld, maar de patiënt lijdt aan psychische problemen, wordt de diagnose psychosomatische rugpijn gesteld.

Deze artikelen kunnen u ook interesseren:

• Psychosomatische rugpijn
• Chronische rugpijntherapie - wat werkt het beste?

Psychosomatische diarree

Het maagdarmkanaal (maagdarmkanaal) reageert bijzonder gevoelig op psychische problemen van de patiënt. Als een patiënt lijdt aan ernstige stress, wordt bijzonder sterk een deel van het zogenaamde autonome zenuwstelsel geactiveerd. Dit deel van het autonome zenuwstelsel wordt het sympathische zenuwstelsel genoemd. Dit zorgt ervoor dat het maagdarmkanaal actief wordt en voedsel sneller verteert.

In stressvolle situaties kan dit ertoe leiden dat patiënten sneller last krijgen van diarree. Omdat deze diarree geen organische oorzaak heeft, zoals het eten van bedorven voedsel, wordt het psychosomatische diarree genoemd. Als een patiënt bijzonder vaak lijdt aan psychosomatische diarree, kan het zijn dat het prikkelbare darm syndroom de schuld is.

Over het algemeen kan psychosomatische diarree echter niet alleen optreden in stressvolle situaties. Depressie, angststoornissen of posttraumatische stressstoornissen kunnen ook leiden tot een verminderde spijsvertering.

Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen organisch veroorzaakte diarree en psychosomatische diarree. Als er bloedafzetting of slijm wordt toegevoegd aan de diarree of als de patiënt het gevoel heeft dat hij geen voedsel meer bij zich kan hebben, moet hij met spoed naar een ziekenhuis gaan en de symptomen niet als psychosomatisch afdoen.

Over het algemeen is het ook erg belangrijk om de exacte definitie van diarree in gedachten te houden. Diarree wordt bepaald door het feit dat de patiënt meer dan 3 keer per dag naar het toilet moet en dat de ontlasting erg vloeibaar is. Psychosomatische diarree gaat daarentegen vaak gepaard met een verhoogde ontlastingsfrequentie, maar meestal slechts 2-3 keer per dag en slechts gedurende een korte periode. Zolang de patiënt let op een uitgebalanceerd dieet en voldoende vochtopname en de ontlasting niet bloederig wordt of aanhoudt, heeft de patiënt meestal niets te vrezen.

Desalniettemin dient het basisprobleem, de depressie of de angststoornis, te worden behandeld, anders kan de diarree niet beter worden en zal deze keer op keer optreden in situaties met verhoogde stress.

Psychosomatische hoest

Wanneer men spreekt van een psychosomatische hoest, is het een psychogene hoest. Naast de hoest hebben patiënten er vaak ook last van Krapte op de borst, een branderig gevoel of pijn die erger wordt of constant is wanneer u inademt.

Omdat de symptomen nauwelijks verschillen van die van een klassieke verkoudheid, is een gesprek tussen de arts en de patiënt, waarin de patiënt zijn problemen gedetailleerd beschrijft, van cruciaal belang. Een acuut stressvolle gebeurtenis in het leven van de patiënt houdt vaak verband met het plotseling optreden van een psychosomatische hoest. Naast acuut stressvolle gebeurtenissen kan het ook voorkomen bij een depressie of in één Angststoornis een psychosomatische hoest ontwikkelen.

Bij Kinderen het kan optreden na langdurige longziekte (bijvoorbeeld kinkhoest) Bovendien blijven ze nog lang hoesten nadat de ziekte al is overwonnen. De reden hiervoor is een zogenaamde conditionering. Ze hebben bijvoorbeeld geleerd dat ze elke keer dat ze hoesten, aandacht krijgen. Dit kan ervoor zorgen dat de kinderen blijven hoesten lang nadat de ziekte voorbij is. Deze psychosomatische hoest verdwijnt echter meestal na een paar dagen vanzelf, dus psychotherapie is niet nodig.

In zeldzame gevallen een zogenaamde Tic-stoornis leiden tot een psychosomatische hoest. Hier heeft de patiënt de innerlijke drang om direct te hoesten, zonder dat er een lichamelijke oorzaak is. Ticstoornissen beginnen meestal in de kindertijd, maar kunnen zich ook pas op volwassen leeftijd manifesteren.

Psychosomatische hoest is meestal heel goed te behandelen met behulp van psychotherapie. Hoe langer de patiënt echter aan de symptomen lijdt, hoe slechter de prognose. Het is daarom raadzaam om zo vroeg mogelijk naar een psychotherapeut te gaan.

Psychosomatische zeepbel

Een psychosomatische bubbel is óf een bestaande Incontinentie als gevolg van een psychische aandoening of een blaasaandoening waarbij de drang om te urineren toeneemt en de patiënt symptomen heeft die lijken op die van een blaasontsteking.

Vooral bij kleinere kinderen, hoewel ze eigenlijk al jaren niet meer in bed plassen, kunnen ze tijdens acuut stressvolle gebeurtenissen plotseling weer naar bed. Deze psychosomatische blaasaandoening wordt ook wel plassen genoemd en moet als waarschuwing worden opgevat. Het kan bijvoorbeeld zijn dat het kind acuut overweldigd wordt op school en daardoor grote angst ontwikkelt. Hierdoor kan het kind 's nachts weer naar bed gaan. Bij volwassenen kan het ook worden veroorzaakt door depressie of angststoornissen Bevochtigen komen, hoewel deze psychosomatische blaasaandoeningen vaker voorkomen bij kinderen.

Bij volwassenen is er een zogenaamde Prikkelbare blaas. De patiënt moet extreem vaak naar het toilet en heeft een constante aandrang om te plassen. Een prikkelbare blaas kan veel verschillende oorzaken hebben, waaronder één Prostaatvergroting bij mannen, maar het kan ook psychosomatisch zijn. De patiënt is vaak extreem bang om mogelijk nat te worden en moet daarom constant naar het toilet. Deze psychosomatische blaasaandoening komt vooral voor bij oudere mensen, met name vrouwen en depressieve patiënten.

Om een ​​vicieuze cirkel te vermijden, moeten de getroffen patiënten zo vroeg mogelijk professionele hulp zoeken in de vorm van psychotherapie. Ook bij dementiepatiënten zijn er vaak psychosomatische blaasaandoeningen, waarbij de patiënten zich vaak nat maken. Therapie is hier vaak moeilijk en de symptomen kunnen alleen worden verbeterd door luiers te dragen